Is liefde het antwoord of de vraag?

Jezus’ grote dubbelgebod roept ten minste twee vragen op. Wat betekent je naaste liefhebben als jezelf ? En hoe verhoudt het gebod om lief te hebben zich tot de tien geboden? Het gebod om de naaste lief te hebben ‘als zichzelf’ wordt vaak als een vergelijking beschouwd, in de zin dat we onze naaste net zoveel moeten liefhebben als onszelf – met de nogal zelfzuchtige conclusie voor sommigen dat we dus indirect gerechtvaardigd zijn door de Bijbel om onszelf lief te hebben. Als alternatief, en meer aannemelijk, moeten we het gebod om onze naaste lief te hebben als onszelf niet beschouwen als een vergelijking, maar in feite als een identificatie van onze naaste met onszelf.

We zien hoe Jezus dit deed toen Hij beloofde dat Hij bij het laatste oordeel mensen zou belonen of straffen naar de manier waarop ze zich hadden gedragen ten opzichte van de uitgehongerden, de armen, de vreemdelingen, de naakte of zieken, of de gevangenen. Jezus identificeerde zichzelf met hen: ‘…alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan’ (Mt. 25:40). Evenzo moeten we ons hier identificeren met onze naaste als één met ons, deel van ons eigen zelf. ‘Wees niet haatdragend tegen een ander. Heb je naaste lief als jezelf ’(Lev. 19:17-18).

Fragment uit Glimpses of the Gospels: Theological, Spiritual and Practical Reflections van Jack Mahoney SJ (p. 67).